همه دختران و پسرانی که سر سفره عقدمی نشینند، تصمیم می گیرند که یک زندگی رویایی را شروع کنند. اما بعضی از همین زوج ها در روزهای اول بعد از عقدشان، به دلایل توجه نکردن به چند مسئله جزئی ولی مهم به این نتیجه می رسند که با همسرشان توافق ندارند. گاهی این مشکلات روی هم جمع می شوند تا حدی که این زوج جوان به خانه بخت هم نمی رسند و تمام آن آرزوهای رویایی بر باد می رود!
مراسم عقدو عرو سي ايراني نهايتا برمي گردد به ايران باستان و آئين زرتشت که معمولا بعد از مراسم شيريني خوران و آشنائي دو خانواده صورت مي گيرد. هزينه مراسم عقد وعروسيبه عهده خانواده داماد است و در عوض عروس جهاز به خانه داماد مي آورد.
عقود از حیث لزوم و جواز سه قسمند:
الف ـ عقدی که از هر دو طرف لازم باشد مثل بیع و اجاره و نکاح.
ب ـ عقدی که نسبت به یکی از طرفین لازم باشد فقط مثل رهن نسبت به راهن نه مرتهن.
ج ـ عقدی که از هر دو طرف جایز باشد، مثل شرکت و مضاربه و ودیعه و عاریه
وجود برخی عیوب در زن یا مرد، در صورت جهل به آنها پیش از عقد، مجوّز برهم زدن عقد ازدواج به وسیلۀ مرد یا زن است. دیوانگی، عنّین بودن، مجبوب بودن و به قول مشهور، اخته بودن در مرد، و دیوانگی، خوره، پیسی، قرن افضاء، نابینایی و رتق در زن، موجب ثبوت حق فسخ عقد برای زن یا مرد میشود.
اگر دیوانه، پدر یا جدّ پدری نداشته باشد، حاکم شرع برای همسر دادن او ولایت دارد و نیز حاکم شرع بر سفیهی که سفاهتش پس از بلوغ حاصل شده، بلکه به قولی بر سفیه به طور مطلق خواه سفاهتش پیش از بلوغ باشد یا پس از آن، ولایت دارد.
همچنین بنا بر قول به ولایت نداشتن پدر و جدّ پدری بر دیوانهای که پس از بلوغ دیوانه شده است، حاکم بر او ولایت دارد. اگر کودک، پدر یا جدّ پدری نداشته باشد، به قول مشهور، حاکم شرع چنین ولایتی بر او ندارد.
صیغه
عقد ازدواج تنها با ایجاب و قبول لفظی تحقّق مییابد و رضایت باطنی و نیز معاطات در آن جاری نمیشود.
الفاظ ایجاب
«زوّجتک» و «انکحتک» الفاظ ایجاب است و در جواز عقد با «متّعتک»، بلکه با هر لفظی که بر مقصود دلالت کند، اختلاف است.
از آیاتی استفاده میشود که در عقد زناشویی، اصلیترین مرجع تصمیمگیرنده، زن و شوهر هستند و این مطلب، به رغم محدودیتهایی که برای زنان در طول تاریخ و عصر جاهلیت وجود داشته، جالب توجّه است.
آیه۲۳۰ سوره بقره ، نکاح را به زن نسبت میدهد و تحقّق آن را به اراده او میداند: «...حتّی تَنِکحَ زَوجًا غَیرَه...»، و در ادامه آیه، حقّ بازگشت با عقد جدید، پس از طلاق محلّل را برعهده خود زن و شوهر پیشین میگذارد
شرط دیگر، اختیار و رضایت است؛ بنابراین، عقدِ با اکراه و عدم رضایت دختر یا پسر، درست نیست.
قرآن میفرماید: پس از طلاق و تمامیت عدّه، اگر زن و شوهر سابق، به ازدواج رضایت دارند، کسی حقّ ندارد آنان را منع کند
آغاز زندگی مشترک، با عقد شروع میشود که به گفته برخی مقصود از «پیمان محکم» زنان از مردان در آیه۲۱ سوره نساء ، عقد (صیغه) ازدواج است : «واَخَذنَ مِنکم میثـقًا غَلیظا».
شرايط عقد از رساله امام خميني-ره
2370 عقدازدواجچند شرط دارد: اول: آنکه به عربي صحيح خوانده شود به احتياط واجب، و اگر خود مرد و زن نتوانند صيغه را به عربي صحيح بخوانند به هر لفظ ي که صيغه را بخوانند صحيح است و لازم هم نيست که وکيل بگيرند اما بايد لفظ ي بگويند که معني "زوجت و قبلت" را بفهماند.
احکام عقد از رساله امام خميني-ره
2365 زن و مرد تا يقين نکنند که وکيل آنها صيغه را خوانده است نمي توانند به يکديگر نگاه محرمانه نمايند، و گمان به اين که وکيل صيغه را خوانده است کفايت نمي کند ولي اگر وکيل بگويد صيغه را خوانده ام کافي است.
آيا زن ميتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط كند كه شوهر او همسر دوم اختيار نكند؟
آيات عظام امام، بهجت، خامنهاي، فاضل، مكارم و نوري: خير، اين شرط صحيح و نافذ نيست؛ ولي اگر شرط كند كه زن وكيل شوهر باشد چنانچه شوهر ازدواج مجدد كند، خود را طلاق دهد، صحيح است. امام، استفتاءات، ج 3، احكام ازدواج، س 55؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 907؛ خامنهاي، استفتاء، س 7 ؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 1533؛ نوري، استفتاءات، ج 2، س 637 و توضيحالمسائل، م 2534 ؛ دفتر: بهجت.
عقد ازدواج پنج شرط دارد: 1) به عربی خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند, به هر لفظی كه صیغه را بخوانند صحیح است. 2) مرد و زن یا وكیل آنها باید از خواندن صیغه قصد انشاء داشته باشند. 3) كسی كه صیغه را می خواند باید بالغ و عاقل باشد چه برای خودش بخواند یا از طرف دیگری وكیل شده باشد.
ملاک اطاعت از همسر در دوران عقد
سؤال: در دوران عقد که دختر هنوز در خانه ی پدر است و شوهر نفقه ای نمی پردازد و زن نیز تمکین نمی کند: الف) در اموری مانند بیرون رفتن از منزل و... اجازه با کیست؟ (پدر یا شوهر) و در صورت نهی شوهر از این امور امر کدام یک از پدر و شوهر مطاع است (بایداطاعت شود)؟ ب) در صورت تمکین (اطاعت درامور جنسی)زن از شوهر چطور؟ (در همان دوران عقد)
رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد
سوال: در بین بعضی از خانواده ها رایج شده که قبل ا ز اجرای صیغه عقد، داماد ( غیر از رفت و آمدهای متعارف که برای خواستگاری هست) رفت و آمدهایی با دختر دارد، به طوری که با هم گفت و گو و نشست و برخاست و رفتن به بیرون از منزل را دارند و یا این که دختر و پسر قبل از آن که والدین اطلاع یابند به اصطلاح خودشان با شوهر آینده شان در مورد زندگی آینده ساعت ها با هم گفتگو دارند. آیا این نوع روابط جایز است یا نه؟
سوال: اگر در عقد موقت مدت معین نشود آیا عقد صحیح است؟ امام خمینی(ره): اگر عمداً یا از روی فراموشی باشد عقد موقت باطل است و تبدیل به دائم می شود.
عقد نکاح مکاتبه ای (از طریق اینترنتی)
سؤال: اجرای عقد نکاح مکاتبه ای از طریق اینترنت چه حکمی دارد؟ امام خمینی(ره) در نکاح ایجاب و قبول (خواندن صیغه عقد وگفتن بله) لفظی است و مجرد رضایت قلبی و کتابت کفایت نمی کند.
نكات مورد توصيه براي زوجين (براي آزمايش پزشكي و جلسه عقد)
براي آزمايش لازم است 72 ساعت قبل، دارو (بخصوص كدئيندار) مصرف نگردد. - روز آزمايش يك قطعه عكس همراه داشته باشيد. - ساعت مراجعه به آزمايشگاه 8 صبح ميباشد.